Müsadere Nedir?
Müsadere sözlük anlamında zoralım olarak geçen hukuki bir terimdir. Ceza Hukukunda müsadere nedir? Ceza kanunumuzda da işlenen bir suç ile ilgili belirli bazı eşya ve kazançların mülkiyetinin devlete aktarılmasıdır. Müsadere, hukuki niteliği itibariyle bir güvenlik tedbiri olup burada amaçlanan suçta kullanılan eşyanın ya da suç sonucu elde edilen kazancı suç işleyen kişiden alınmasıdır.
Müsaderenin uygulanabilmesi için ilk koşul malvarlığı değerinin suç ile bir ilgisinin olmasıdır.
Müsadere Türk Ceza Kanunu madde 54 ve 55’de düzenlenmiştir. Buna göre müsadere, eşya müsaderesi ve kazanç müsaderesi olarak ikiye ayrılmaktadır. Eşya müsaderesinin konusu taşınır ve taşınmaz fark etmeksizin eşyadır. Kazanç müsaderesinin konusu ise her türlü maddi menfaatler ile ekonomik kazançlardır.
Müsaderenin uygulanabilmesinin şartları nelerdir?
- Kasten işlenen bir suç işlenmiş olmalı,
- Kasten işlenen suç ile eşya veya kazanç arasında bağlantı bulunmalı,
- Eşyanın suçun işlenmesinde kullanılması, suçun işlenmesine tahsis edilmesi veya suç sonucunda elde edilmesi, kazancın ise suç işlenmesi ile elde edilmesi ve suç konusunu oluşturması,
- Bunlara ek olarak eşya müsaderesi için söz konusu eşyanın iyiniyetli üçüncü kişilere ait olmaması,
- Kazanç müsaderesinde ise maddi menfaat ve ekonomik kazancın suçun mağduruna ya da iyiniyetli üçüncü kişilere iade edilmemiş olması,
gerekir.
⇔Suçun işlenmesinde kullanılmak üzere hazırlanan eşya, kamu güvenliği, kamu sağlığı veya genel ahlak açısından tehlikeli olması durumunda müsadere edilir. Ayrıca üretimi, bulundurulması, kullanılması, taşınması, alım ve satımı suç oluşturan eşya da müsadere edilir.
⇔Müsadere edilecek eşyanın, ortadan kaldırılması, elden çıkarılması, tüketilmesi veya müsaderesinin başka bir surette imkansız kılınması halinde; bu eşyanın değeri kadar para tutarının müsaderesine karar verilir.
⇔Bir şeyin sadece bazı kısımlarının müsaderesi gerektiğinde, tümüne zarar verilmeksizin bu kısmı ayırmak olanaklı ise, sadece bu kısmın müsaderesine karar verilir. Birden fazla kişinin paydaş olduğu eşya ile ilgili olarak, sadece suça iştirak eden kişinin payının müsaderesine hükmolunur. Müsadere, devletin mülkiyet hakkına en ağır müdahale şekillerinden biridir. Mülkiyet hakkına müsadere yoluyla yapılan müdahalenin işlenen suç ile orantılı olması gerekir.
Konunun bundan ibaret olmadığı anlatılanların yüzeysel bilgilendirme amacı taşıdığı ve her somut olayda farklı hukuki sonuçlar doğuracağı da unutulmamalıdır. Bu sebeple müsadere edilen mal varlıklarınız ile ilgili hukuki danışmanlık almanız tavsiye olunur.
Av. Havva KÜLÜĞ
