Kazanılmış hak tüm hukuk alanları için önem arzetse de idare hukuku bağlamında sık karşımıza çıkan bir konudur. Kazanılmış hak nedir? Kazanılmış hak, ortaya çıkması anında hukuka uygun olarak tamamlanmış, böylece kişiye özgü, lehte sonuçlar doğurmuş, sonradan hukuk kurallarındaki değişiklik veya işlemin geri alınması gibi nedenlere rağmen, hukuk düzeni tarafından korunma altında kalan hak anlamına gelmektedir. Kazanılmış hak, yürürlükte bulunan hukuka göre bireyler lehine oluşan haklar ya da hukuki durumlardır.Bu haklar kazanıldıktan sonra herhangi bir kanun ya da idari işlemle ortadan kaldırılamaz. Bu hak, kişiye bağlı bir haktır. Sadece söz konusu hakkı elde eden kişi tarafından kullanılabilir. Kazanılmış Hakkın Şartları: Kazanılmış…
Yazar: Av. Havva KÜLÜĞ
İçeriğimizde saklı pay nedir konusuna değinmeden önce mirastan çıkarmanın ne olduğuna bakalım. Kişilerin yakınları ile sorunlar yaşayıp husumetli hale gelmeleri mümkündür. Böyle bir durumda eğer husumetli olunan kişi mirasçı ise mirasbırakan o kişiyi mirastan çıkarma yolunu seçebilmektedir Halk arasında bu müessese evlatlıktan red şeklinde de bilinmektedir. Ancak, sanılanın aksine Türk hukuk sisteminde ebeveynlere çocuklarını evlatlıktan reddetme hakkı tanınmamıştır. Teknik ve teorik olarak evlatlıktan ret değil mirastan çıkarma (ıskat) vardır. Kimler mirastan çıkarılabilir? Mirasçılıktan çıkarma(ıskat) hakkı ile miras bırakana, yapacağı ölüme bağlı tasarrufla, saklı pay sahibi mirasçısının mirasından pay almasını engelleyebilme imkânı verilmiştir. Yani mirastan çıkarma, miras bırakanın yapacağı bir vasiyetname ile…
Hukuk muhakemesine hâkim ilkelerden olan taraflarca getirilme ilkesi 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu madde 25’de düzenlenmiştir. Madde 25- (1) Kanunda öngörülen istisnalar dışında, hâkim, iki taraftan birinin söylemediği şeyi veya vakıaları kendiliğinden dikkate alamaz ve onları hatırlatabilecek davranışlarda dahi bulunamaz. (2) Kanunla belirtilen durumlar dışında, hâkim, kendiliğinden delil toplayamaz. Buna göre yargılamada taraflarca öne sürülen iddialar ve vakıalar dikkate alınabilir. Tarafların bildirdiği bu iddia ve taleplerle hâkim bağlıdır. Burada iddia ve taleplerden kastedilen her türlü talepler, olaylar ve deliller gibi mahkemenin uyuşmazlığı görürken değerlendireceği tüm hususlardır. Örneğin hâkim ileri sürülmemiş zamanaşımı itirazını kendiliğinden dikkate alamaz, ileri sürülmeyen olayları değerlendiremez. Elbette…
İbra sözleşmesine ibraname denilmektedir. İbra Türk Borçlar Kanunu’nun 132. maddesinde düzenlenmiştir. TBK madde 132 “Borcu doğuran işlem kanunen veya taraflarca belli bir şekle bağlı tutulmuş olsa bile borç, tarafların şekle bağlı olmaksızın yapacakları ibra sözleşmesiyle tamamen veya kısmen ortadan kaldırılabilir.” şeklindedir. Buna göre alacaklının borçlu ile arasında yaptığı bir sözleşme ile alacağından vazgeçerek borçluyu borçtan kurtarmasına ibra denilmektedir. İbra sözleşmesi borcu sona erdiren bir sözleşmedir. İbra ile mevcut bir alacak tamamen veya kısmen tarafların anlaşması ile herhangi bir şekle tabi olmaksızın ortadan kalkmaktadır. İbraname uygulamada her alanda karşımıza çıkmaktadır. Özellikle işçi- işveren arasında, avukat müvekkil arasında, icra dosyalarında vs. İşçi…
Hukuken geçerli bir şekilde yapılmayan ve bu nedenle hukuki bağlayıcılığı da bulunmaya tescile yolsuz tescil denilmektedir. Bir aynı hak yolsuz olarak tescil edilmiş veya bir tescil yolsuz olarak terkin olunmuş ya da değiştirilmiş ise, bu yüzden ayni hakkı düzeltilmesini dava edebilir. Türk Medeni Kanunu 1024. maddesinin ikinci fıkrasına göre “Bağlayıcı olmayan bir hukuki işleme dayanan veya hukuki sebepten yoksun bulunan tescil yolsuzdur”. Örneğin kanunda istenildiği şekilde yapılmayan tesciller baştan beri yolsuzdur. Sahte vekâletname ile yapılan tesciller ya da akli dengesi yerinde olmayan kimseler hakkında düzenlenen sahte doktor raporlarına dayanılarak yapılan tesciller veya çifte tapu gibi durumlarda tescil baştan beri yolsuz…
Veraset intikali nedir? Veraset ve intikal vergisi ne geçmeden önce veraset intikalinin ne olduğuna bakalım. Veraset intikali, ölen kişinin mal ve haklarının mirasçılarına devridir. Miras, mirasçılara kendiliğinden ve bir bütün olarak yani alacak ve borçlarla birlikte geçer. Ancak ölüm tek başına mirasın, mirasçılar tarafından kullanılabilmesi anlamına gelmez. Mirasçıların, geride kalan malvarlığını kendi mal varlıklarına geçirmeleri için sırasıyla bir takım işlemler yapmaları gerekmektedir. Buna da veraset intikali denmektedir. Veraset intikali ile ölen kişinin mal ve hakları mirasçılara devredilir. İntikal konusu mal taşınır, taşınmaz ve para olabilir. Mirasçılık belgesi/ Veraset ilamı alınmalı: İntikal işlemlerine geçilebilmesi için öncelikle mirasçıların mirasçı olduklarını kanıtlamaları gerekir. Bunun…
Hukuk sistemimizde temel kural delillerin hukuka uygun elde edilmiş olması, hukuka aykırı elde edilen delilin ise hükme esas alınmayacağı yönündedir. Metinde İzinsiz ses kaydı delil olarak kullanılabilir mi ?Gizli/izinsiz alınan kayıtlar delil olur mu ? Bu kayıtların delil değeri nedir? konularını özetledik. İzinsiz ses kaydı ve görüntü, video kayıtlarının delil olarak kabul edilip edilmeyeceği kanunlarda düzenlenmiş içtihatlarla da açığa kavuşturulmuştur. Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 189/2’e göre “Hukuka aykırı olarak elde edilmiş olan deliller, mahkeme tarafından bir vakıanın ispatında dikkate alınamaz.” Ceza Muhakemeleri Kanunu’nun 206/2 maddesi ise “Delil, kanuna aykırı olarak elde edilmişse reddolacağı” Aynı doğrultuda, Anayasa’nın 38/6 maddesinde “Kanuna aykırı olarak elde…
Müsadere Nedir? Müsadere sözlük anlamında zoralım olarak geçen hukuki bir terimdir. Ceza Hukukunda müsadere nedir? Ceza kanunumuzda da işlenen bir suç ile ilgili belirli bazı eşya ve kazançların mülkiyetinin devlete aktarılmasıdır. Müsadere, hukuki niteliği itibariyle bir güvenlik tedbiri olup burada amaçlanan suçta kullanılan eşyanın ya da suç sonucu elde edilen kazancı suç işleyen kişiden alınmasıdır. Müsaderenin uygulanabilmesi için ilk koşul malvarlığı değerinin suç ile bir ilgisinin olmasıdır. Müsadere Türk Ceza Kanunu madde 54 ve 55’de düzenlenmiştir. Buna göre müsadere, eşya müsaderesi ve kazanç müsaderesi olarak ikiye ayrılmaktadır. Eşya müsaderesinin konusu taşınır ve taşınmaz fark etmeksizin eşyadır. Kazanç müsaderesinin konusu ise…
Hukukta iyiniyet Türk Medeni Kanunu madde 3’te ” Kanunun iyiniyete hukukî bir sonuç bağladığı durumlarda, asıl olan iyiniyetin varlığıdır. Ancak, durumun gereklerine göre kendisinden beklenen özeni göstermeyen kimse iyiniyet iddiasında bulunamaz.” şeklinde düzenlenmiştir. Türk Dil Kurumu’na göre iyiniyet “Herhangi bir kimse veya konuda hiçbir kötü düşünce beslememe; sağistem, hüsnüniyet, hüsnüzan” anlamında kullanılmaktadır. Hukukta iyiniyet ise iyiniyet; “bilgisizlik, eksik veya yanlış bilgi olmalı”, “bilgisizlik veya yanlış bilgi hoş görülebilir olmalı” ve “hukuk düzenince iyiniyetin korunacağı öngörülmüş olmalı” şeklinde sınıflandırılabilen üç ana unsuru barındıracak şekilde kullanılmaktadır.[1] Hukukta iyiniyet, bir hakkın kazanılması veya bir hukuki sonucun doğması yönünden mevcut bir engeli, bir eksikliği…
Haciz nedir? Haciz nedir? Haciz, kesinleşmiş olan icra takibinin konusu olan belirli bir para alacağının ödenmesini sağlamak amacıyla talepte bulunan alacaklı lehine söz konusu alacağı karşılayacak miktarda borçluya ait mal ve haklara icra dairesi aracılığıyla el konulmasıdır. Yani haciz en basit anlamıyla borcun ödenmemesi halinde borçlunun mallarının paraya çevrilerek borcun icra dairesi aracılıyla ödenmesidir. Haciz için; usulünce açılmış bir takibin, takibin kesinleşmiş olması, kesinleşme ile alacaklının haciz talep etmiş olması, mal beyanında bulunulmuş olması ve borçlunun malvarlığının olması gerekir. Haciz aşamasına gelinceye değin bir çok usulü işlemin gerçekleştirilmesi gerekir. Bu usulü işlemlerin kanuna uygun yapılıp yapılmadığını avukata danışarak öğrenebilirsiniz. Elbette…
Birden çok işverenin olması durumunda sorumluluk ve işverenler arasındaki hizmet alım sözleşmesi: İşverenler arasındaki hizmet alım sözleşmesi detaylandırılacak, içtihatlardan yola çıkarak işçilerin birden çok işveren tarafından çalıştırılması halinde işverenlerden birinin işçinin işçilik alacaklarını ödemesi halinde işverenlerin kendi içindeki hukuki ilişkisi ve işverenlerin işçilerle hukuki ilişkisi nasıl olacak bu konu ortaya konulacaktır. Birden fazla işveren tarafından çalıştırılan işçiye karşı tüm işverenler müteselsilen sorumludur. Burada işverenlerden biri asıl işveren biri alt işveren olacaktır. Bu iki işveren arasındaki ilişkiye bakmak için taşeron ne demek konulu içeriğimize göz atabilirsiniz. Burada önemli olan husus bu iki ya da varsa daha çok işverenin birbirlerine karşı olan…
İddet müddeti Türk Medeni Kanunu’nun 132 maddesinde ‘Kadın için bekleme süresi’ başlığı adı altında düzenlenmiştir. Buna göre “Evlilik sona ermişse, kadın, evliliğin sona ermesinden başlayarak 300 gün geçmedikçe evlenemez. Doğurmakla süre biter. Kadının önceki evliliğinden gebe olmadığının anlaşılması veya evliliği sona eren eşlerin yeniden birbiriyle evlenmek istemeleri hâllerinde mahkeme bu süreyi kaldırır.” Kanunda belirlenen bu 300 günlük süreye iddet müddeti denilmektedir. Boşanma davasının kesinleşmesi ile birlikte kadın, yeniden evlenmek için 300 gün beklemek zorundadır. Bu 300 günlük sürenin amacı, kadının olası bir hamileliği durumunda doğacak olan çocuğun soy bağının belirlenmesidir. Zaten süre sınırı ortaya konulurken de bir doğum için geçirilebilecek…
Vasi ne demek? Önce vasinin ne olduğuna akabin de engelli raporu vasi tayini konusuna değinmekte fayda vardır. Vasi, vesayet altındaki küçüğün veya kısıtlının kişiliği ve malvarlığı ile ilgili bütün menfaatlerini korumak ve hukukî işlemlerde onu temsil etmekle yükümlüdür. Türk Medeni Kanunu kısıtlanması gereken kişilerle ilgili vesayeti gerektiren halleri madde 404 vd. şu şekilde düzenlemiştir. Buna göre; A. Yaş küçüklüğü B. Kısıtlama Akıl hastalığı veya akıl zayıflığı Savurganlık, alkol veya uyuşturucu madde bağımlılığı, kötü yaşama tarzı, kötü yönetim Özgürlüğü bağlayıcı ceza Yaşlılığı, engelliliği, deneyimsizliği veya ağır hastalığı sebebiyle işlerini gerektiği gibi yönetemeyenin isteği üzerine hallerinde vasi atanması mümkündür. Vasi tayini…
Yargıtay emsal karar ‘ına göre mağaza içerisinde müşterilerin eşyalarının çalınması durumunda çalınan eşyadan mağaza yetkilileri kusurları oranında sorumlu olacaktır ve eşyası çalınan müşteri mağazaya karşı tazminat talebinde bulunulabilecektir. Mağaza içerisinde eşyası çalınan müşterinin de kusurlu olması durumunda müterafik (ortak) kusur gündeme gelecektir. Kusur oranında indirim yapılarak hüküm kurulacaktır. Yargıtay emsal karar ‘ına göre alışveriş merkezlerinde ve mağazalarda: ‘’Mağazamız çalınan eşyadan sorumluluk kabul etmemektedir.‘ ’Kaybolan eşyalarınızdan müessesemiz sorumlu değildir.’’ şeklinde sorumsuzluk kaydı içeren yazıların hukuki değeri bulunmamaktadır. Yargıtay emsal karar13. Hukuk Dairesi 2013/5258 Esas 2013/15220 Karar sayılı içtihadında: “Her ne kadar yerel mahkemece, davacının çantasının çalınmasında davalıya izafe edilebilecek bir kusur…
İşsizlik maaşı şartları nelerdir? İşsizlik maaşı, işsizlik sigortası kapsamında yapılan bir ödemedir. İşsizlik maaşı alabilmek için; Kendi istek ve kusuru dışında işsiz kalmak, Hizmet akdinin sona ermesinden önceki son 120 gün hizmet akdine tabi olmak, Hizmet akdinin feshinden önceki son üç yıl içinde en az 600 gün süre ile işsizlik sigortası primi ödemiş olmak, şartlarını yerine getirmiş olması gerekmektedir. İşsizlik ödeneği için başvuru nasıl yapılır? İşsizlik maaşı şartlarını sağlayan kişiler ödenekten yararlanmak için iş sözleşmesinin feshinden sonra 30 gün içinde en yakın İŞKUR’a başvuru yapmalıdır. Başvuruyu, en yakın İŞKUR birimine şahsen yapılabileceğiniz gibi ayrıca E- Devlet üzerinden veya İŞKUR’un resmi…