Veraset intikali nedir?
Veraset ve intikal vergisi ne geçmeden önce veraset intikalinin ne olduğuna bakalım. Veraset intikali, ölen kişinin mal ve haklarının mirasçılarına devridir. Miras, mirasçılara kendiliğinden ve bir bütün olarak yani alacak ve borçlarla birlikte geçer. Ancak ölüm tek başına mirasın, mirasçılar tarafından kullanılabilmesi anlamına gelmez.
Mirasçıların, geride kalan malvarlığını kendi mal varlıklarına geçirmeleri için sırasıyla bir takım işlemler yapmaları gerekmektedir. Buna da veraset intikali denmektedir. Veraset intikali ile ölen kişinin mal ve hakları mirasçılara devredilir. İntikal konusu mal taşınır, taşınmaz ve para olabilir.
Mirasçılık belgesi/ Veraset ilamı alınmalı:
İntikal işlemlerine geçilebilmesi için öncelikle mirasçıların mirasçı olduklarını kanıtlamaları gerekir. Bunun için de Türk Medeni Kanunu m. 598 kapsamında talep halinde mirasçılık belgesi yani veraset ilamı nın alınması gerekir. Her bir mirasçının miras paylarının ve mirasçı olduklarının tespitine yarayan belgeye mirasçılık belgesi/ veraset ilamı denir. Her bir mirasçı sulh hukuk mahkemesi veya noterden bu belgeyi edinebilir. Bu belge her zaman alınabilecektir.
Veraset ve intikal vergisi ödenmeli:
Türkiye’de bulunan malların miras yoluyla bir kimseden diğer bir kimseye geçmesi, veraset ve intikal vergisine tabi olduğundan vergi dairesine veraset ve intikal beyannamesi verme yoluyla bu vergi ödenerek ilişik kesme belgesi alınmalıdır.
Bunun için intikale konu mal taşınmaz ise taşınmazın bulunduğu belediyeye giderek belediyenin emlak servisinden taşınmazın rayiç bedel yazısı talep edilir. Daha sonra belediyeden alınan bu belgelerle veraset ve intikal vergisi ödenir. Bu verginin ödenmesine ilişkin beyannamenin Gelir İdaresi Başkanlığı sitesinde verilmesi akabinde ödemenin de online yollardan yapılması mümkündür. Bu belgeler ile taşınmazın ilişiğini kesmek amacıyla miras bırakanın ölmeden önce ikamet ettiği yerdeki vergi dairesine gidilir. Burada verginin ödendiği beyan edilerek ilişiğin kestirildiğine dair belge alınır.
Son olarak mirasçılar, toplanan bu belgelerle intikal işleminin yapılması için gerekli kurumdan talepte bulunacaktır. İntikal işlemleri için tüm mirasçıların yazılı onayına veya imzasına gerek yoktur.
Özetle mirasın intikali için sırasıyla;
- Mirasçıların, mirasçı olduklarını belgeleyebilmeleri için mirasçılık belgesinin alınması,
- Veraset ve intikal beyannamesi verme yoluyla veraset ve intikal vergisi ödenerek ilişik kesme belgesinin alınması,
- İntikalin gerçekleştirilmesi için gerekli kuruma başvurulması
gerekmektedir.
Veraset intikali için birden çok işlemin yapılması ve devir süreci ile ilgili bilgi sahibi olunmaması durumunda bu süreç belediyeler, tapu müdürlükleri, vergi daireleri veya noter arasında geçip yorucu bir hal alacağından öncesinde avukata danışmanızı öneririz.
Av. Havva KÜLÜĞ
